Właściwości fizjoterapii metodą Vojty
Metoda Vojty to metoda odruchowej lokomocji. Ma swoje zastosowanie w fizjoterapii zarówno dzieci, jak i dorosłych. Twórcą jest Profesor Vaclaw Vojta. Według autora, metody istnieją genetycznie zakodowane globalne wzorce lokomocji. Nazywamy je ontogenezą. Zawiera ona indywidualny program rozwoju ruchowego człowieka, który w miarę dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego stopniowo ujawnia się w sposób automatyczny.
Wspomaganie dziecka metodą odruchowej lokomocji
Wykonywane ćwiczenia pobudzają mózg do uaktywnienia wrodzonych wzorców ruchowych. Celem terapii jest poprawa lub odtworzenie wzorców ruchu uwarunkowanych genetycznie, czyli przypisanych każdemu człowiekowi od poczęcia. Za sprawą odpowiednio dobranych ćwiczeń dziecko może z czasem budować każdą formę lokomocji, a na późniejszych etapach – również ruchów precyzyjnych. Taka forma fizjoterapii dzieci oraz niemowląt może przynieść optymalne efekty.
Na czym polegają ćwiczenia
Nie uczymy funkcji motorycznych jak obroty, siadanie, czworakowanie, chodzenie. Podczas ćwiczeń w ramach fizjoterapii metodą Vojty dziecko układane jest w określonej pozycji (na brzuchu, na plecach, na boku) i utrzymywane w tej pozycji, a fizjoterapeuta pobudza poszczególne strefy stymulacji na kończynach, tułowiu znajdujących się w obrębie okostnej, w ścięgnach, mięśniach i stawach. Obserwuje grę mięśniową i oczekiwane wzorce odruchowej lokomocji, odpowiednio przykłada opór podczas ćwiczenia.
Szczegółowo wygląda to tak:
- W odruchowej terapii w zależności od ułożenia głowy, nazewnictwo kończyn i stref wyzwalania ruchu znajdujących się po stronie twarzowej określa się jako „twarzowe”, a po stronie potylicy jako „potyliczne”.
- Terapię wykonuje się u każdego Pacjenta po dwa razy na każdą ze stron (zmiana pobudzania ośrodków w obu półkulach), a czas trwania zależny jest od sprawności dziecka i związany z kilku- lub kilkunastokrotnym wykonaniem zamierzonego, spodziewanego, ruchu.
- Fizjoterapia metodą Vojty oparta jest na rodzicu. Wykonuje on z dzieckiem ćwiczenia zadane przez terapeutę średnio 3-4 razy dziennie. Ważne jest podejście rodzica do terapii, który w odpowiedni sposób motywuje dziecko w czasie tak dużego wysiłku.
Ważne: terapia nie powinna być bolesna, ponieważ włączenie receptorów bólu zablokuje dotarcie odpowiednich bodźców do mózgu. Zwracamy na to szczególną uwagę pomagając naszym Pacjentom z Białegostoku i innych miast.
Wykorzystanie filogenetycznego odruchu pełzania i ontogenetycznego odruchu obrotu w metodzie Vojty związane jest z faktem, że zawierają one w sobie istotne komponenty motorycznego rozwoju człowieka, na przykład ruchy kręgosłupa we wszystkich płaszczyznach, zmianę ustawienia kąta miednicy i centrowanie stawów kulistych.
Możliwość wpływania na prawidłowy rozwój motoryczny, a w konsekwencji psychoruchowy rozwój dziecka zależnie jest więc od torowania tych reakcji, prawidłowych wzorców ruchu.
Podczas wykonywania ćwiczeń odruchowej lokomocji oprócz wzorców motorycznych można zaobserwować również reakcje wegetatywne, przekrwienie okolic pracujących ciała, pogłębienie oddechu. Dodatkowe działanie metody to pozytywny wpływ na mięśnie aparatu artykulacyjnego odpowiedzialnego za spożywanie pokarmów i mowę. Jest widoczna poprawa w napięciu pęcherza moczowego, zwieraczy cewki moczowej i zwieraczy odbytu.
Zasadniczym celem terapii jest wywoływanie różnicowania funkcji mięśni (zmiana aktywności pracy przyczepów mięśniowych, tzn. bliższego i dalszego).
Czynność ta odbywa się w obrębie łańcuchów mięśniowych i jest podstawowym warunkiem prawidłowej sprawności ruchowej. W praktyce oznacza to aktywizację działań mięśni na zmianę w kierunku proksymalnym i dystalnym. U dzieci z zaburzeniami sprawności motorycznej ta umiejętność występuje w ograniczonym stopniu, blokując rozwój dziecka.
Zapraszamy do kontaktu
Komu pomagamy poprzez taką fizjoterapię
Metoda Vojty ma bardzo szerokie zastosowanie. Odpowiednio wcześnie rozpoczęta przynosi dobre efekty w mózgowym porażeniu dziecięcym, wcześniactwie, zespołach genetycznych, przepuklinie oponowo-rdzeniowej, wadach postawy, obniżonym lub wzmożonym napięciu mięśniowym i wielu innych. Może być częścią rehabilitacji wad postawy u dzieci w późniejszych latach życia.
Terapia i diagnostyka w wykonaniu certyfikowanych terapeutów PAPILIO
Metodą Vojty z niemowlętami, dziećmi i osobami dorosłymi pracują certyfikowani terapeuci, którzy zrealizowali szkolenie zgodne ze standardami i wytycznymi Międzynarodowego Stowarzyszenia Metody Vojty. Lista terapeutów dostępna jest na stronie www.vojta.com.pl.
Fizjoterapię metodą Vojty należy prowadzić w oparciu o wiedzę i doświadczenie, aby za pomocą określonej aktywności pobudzać mózg dziecka do działania. Dopełnieniem może być pielęgnacja dzieci i niemowląt wykonywana w domu z uwzględnieniem aktualnego etapu terapii. Dokładnych instrukcji udzielamy w naszym gabinecie PAPILIO w Białymstoku.